Dầu tôi luyện kim loại thép chuyên dụng cho quá trình nhiệt luyện bạn đã hiểu rõ?

Dầu tôi luyện kim loại được thiết kế để sử dụng cho việc kiểm soát nhiệt độ và làm lạnh nhanh thép hoặc các kim loại khác để làm cứng trui hoặc một vài quy trình xử lý nhiệt khác.

Dầu đảm nhiệm 2 nhiệm vụ chính quan trọng là làm cứng kim loại thép bằng cách kiểm soát sự truyền nhiệt trong quá trình tôi kim loại, và tăng cường làm ướt thép trong quá trình tôi để giảm thiểu sự hình thành nhiệt không mong muốn và sự biến đổi các gradient làm tăng nguy cơ méo và nứt thép. Để hiểu rõ hơn hãy cùng T-lube đi tìm hiểu rõ hơn về dầu tôi luyện kim loại thép cho quá trình nhiệt luyện qua bài viết dưới đây, cùng theo dõi nhé !

1. Dầu tôi kim loại (dầu nhiệt luyện) là gì?

Dầu tôi kim loại hay còn gọi là dầu tôi thép hoặc dầu nhiệt luyện (tiếng anh là metal quenching oil) được sử dụng trong quá trình tôi thép, tôi thép carbon trung bình và thép hợp kim thấp, tôi các loại thép “khó” nhiệt luyện.

Dầu tôi kim loại được được pha chế bởi dầu gốc khoáng parafin tinh chế bằng dung môi, kết hợp với các chất làm nguội gia tốc, các phụ gia cải thiện bề mặt tôi và kháng ô xy hóa tuyệt hảo, các phụ gia xử lý bề mặt và các phụ gia chống ô-xi hóa bền nhiệt tạo thành sản phẩm dầu tôi kim loại có tác dụng  bôi trơn và hạ nhiệt hoàn hảo, ổn định, kiểm soát nhiệt độ trong quá trình tôi và làm nguội nhanh  kim loại cần tôi để làm cứng, trui hay là 1 vài quy trình xử lý nhiệt khác, giúp cho bề mặt chi tiết tôi sáng hơn, không bị bám các chất cặn các-bon.

Chức năng chính của dầu tôi kim loại đó là kiểm soát nhiệt độ và làm nguội nhanh vật liệu cần tôi.

Dầu nhiệt luyện có lợi thế hơn so với nước là dầu có nhiệt độ sôi cao hơn, thông thường dầu có nhiệt độ sôi từ 230 đến 480 độ C. Tốc độ tôi của dầu chậm và ổn định hơn vì thế dầu có thể tôi hợp thép với hình dạng phức tạp hơn và khả năng làm cứng tốt hơn.

Tôi kim loại là gì?

Tôi kim loại là quá trình nhiệt luyện gồm nung nóng hợp kim lên tới nhiệt độ có trạng thái pha nhất định, giữ nhiệt rồi làm nguội đủ nhanh để quá trình khuếch tán không kịp xảy ra, kết quả của tôi nhận được một tổ chức không cân bằng. Tôi kim loại là dạng nhiệt luyện rất thông dụng cho các hợp kim có chuyển biến thù hình khi nung nóng và làm nguội hoặc có sự thay đổi độ hoà tan của các nguyên tố ở trạng thái rắn.

Trong ngành khoa học cao phân tử và khoa học vật liệu thì quá trình tôi được thực hiện để duy trì tình trạng cấu trúc vi phân tử khi nung nóng vật liệu ở nhiệt độ thông thường nhằm cải thiện cơ tính theo ý muốn. Ví dụ, làm tăng độ cứng của thép.

2. Quá trình tôi thép trong dầu nhiệt luyện

Khi dầu nhiệt luyện được dùng để tôi kim loại thì sẽ xảy ra 3 giai đoạn: sôi màng, sôi bọt và truyền nhiệt đối lưu.

Sôi màng

Khi kim loại vừa mới tiếp xúc với dầu nhiệt luyện thì sẽ xuất hiện lớp màng khí giữa bề mặt kim loại nóng và dầu nhiệt luyện. Sự ổn định của lớp màng khí và khả năng làm cứng thép phụ thuộc vào sự đồng đều của bề mặt kim loại, các phụ gia làm ướt bề mặt.

Sôi bọt

Trong giai đoạn này, lớp màng khí sẽ mất đi tại một điểm nhiệt độ dẫn đến hiện tượng sôi bọt. Tốc độ truyền nhiệt diễn ra nhanh nhất trong giai đoạn này, đôi khi hệ số truyền nhiệt lớn hơn hệ số truyền nhiệt trong giai đoạn sôi màng gấp 2 lần.

Truyền nhiệt đối lưu

Khi kim loại được giảm nhiệt đến mức thấp hơn nhiệt độ sôi của dầu tôi kim loại, quá trình làm lạnh chậm diễn ra bởi sự đối lưu và dẫn nhiệt, tốc độ giảm nhiệt trong quá trình này chậm và phụ thuộc vào độ nhớt của dầu, mức độ phân hủy của dầu. Độ nhớt càng cao thì tỉ lệ truyền nhiệt càng chậm và ngược lại. 

3. Cách lựa chọn dầu tôi kim loại thép

Khi lựa chọn dầu tôi kim loại cần quan tâm đến tính chất hóa học và đặc điểm của dầu nhiệt luyện.

Tính chất hóa học

• Dầu không pha nước: là loại dầu không tạo nhũ. Dầu được pha chế từ dầu gốc khoáng hoặc các loại dầu khác có nguồn gốc từ dầu mỏ và thường chứa các chất béo bôi trơn, dầu thực vật, ester và các phụ gia chịu cực áp như Chlorine, sulfur và phosphorus. Dầu không pha nước cung cấp khả năng bôi trơn và hạ nhiệt tốt nhất trong số các loại dầu nhiệt luyện.
• Dầu pha nước và tạo nhũ: chất lỏng được pha loãng với nước với hàm lượng nước cao (HWCF).  Dầu tạo nhũ khi pha với nước, chất cô đặc chứa dầu gốc và chất tạo nhũ giúp dung dịch sau khi pha nước có độ ổn định nhũ. Thông thường tỉ lệ pha dầu với nước từ 3 đên 10%, dung dịch có tính truyền nhiệt tốt.
• Dầu tổng hợp hoặc bán tổng hợp: dầu tổng hợp hoặc bán tổng hợp có độ ổn định hóa học tốt hơn, tính năng chống cháy tốt hơn, thời gian sử dụng dài hơn, hiệu năng truyền nhiệt tốt hơn.

Lựa chọn dầu tôi kim loại phải lựa chọn thật kỹ tránh ảnh hưởng đến quá trình tôi thép. Loại dầu được sử dụng trong quá trình nhiệt luyện phải có nhiệt độ cháy cao để đảm bảo an toàn trong quá trình tôi kim loại và giảm hao tổn tiết kiệm chi phí. Ngoài ra, bạn cũng không nên bỏ qua đặc tính quan trọng nhất là hoạt tính tôi, nói cách khác là tốc độ nguội của dầu. Trị số này có liên quan đến độ nhớt động học, phụ gia, dầu gốc, tỷ trọng và các tạp chất trong dầu tôi kim loại.

Taipoil QUENCHIN 22 – dầu tôi luyện kim loại của hãng T-lube, chuyên dụng cho quá trình nhiệt luyện, được sản xuất từ dầu gốc paraffin tinh chế và hệ phụ gia chống oxy hóa.

Taipoil QUENCHIN 22 – dầu tôi luyện kim loại chuyên dụng cho quá trình nhiệt luyện

Với các đặc tính nổi trội :

• Có khả năng linh động cao, dẫn truyền nhiệt tốt và có độ bay hơi thấp đảm bảo tốc độ tôi luyện nhanh chóng và đạt hiệu suất cao.
• Khả năng bền nhiệt và chống oxy hóa tốt giúp dầu không bị nhiệt phân, không gây ảnh hưởng đến chất lượng phôi, đồng thời giúp hạn chế sinh cặn bùn và axit giúp kéo dài tuổi thọ của dầu.

Dùng trong quá trình tôi luyện kim loại có sử dụng nhiệt, hoặc làm nguội nhanh thép cacbon, thép hợp kim và các loại thép đàn hồi.

Lời kết

Hy vọng những thông tin mà T-lube đã chia sẻ sẽ hữu ích cho các bạn đọc hiểu hơn về dầu tôi luyện kim loại thép chuyên dụng cho quá trình nhiệt luyện. Nếu bạn đang có nhu cầu sử dụng hoặc tìm mua dầu tôi luyện kim loại, mời liên hệ theo hotline dưới đây để được tư vấn và hỗ trợ sớm nhất:

CÔNG TY CỔ PHẦN HÓA DẦU KHANG AN :

Hotline/Zalo/Viber: 0903900383
Email: info@t-lube.com
Website: t-lube.com
FB: facebook.com/TlubePetrochemical.